Zaburzenia spostrzegania wzrokowego u dzieci ujawniają się w: - trudności wyodrębniania części w złożonej całości oraz scalania poszczególnych części w całość; - trudności w dostrzeganiu różnic między przedmiotami, obrazami i układami przestrzennymi podobnymi, lecz nie identycznymi oraz podobieństw w układach pozornie całkowicie różnych; - trudności w odwzorowywaniu graficznym i przestrzennym złożonych struktur przede wszystkim o charakterze abstrakcyjnym ( kształty geometryczne, znaki graficzne); - trudności rozumienia, wnioskowania na materiale obrazkowym.
Percepcji należy uczyć się tak, jak każdej innej umiejętności. Funkcjonowanie analizatora wzrokowego doskonali się wraz z wiekiem. Percepcja wzrokowa rozwija się pod wpływem doświadczeń zdobywanych w środowisku i uczenia się.
Zalecenia ogólne do pracy: Kierować spostrzeżeniami dziecka. Zwracać uwagę na różne szczegóły w otoczeniu. Zachęcać do ćwiczeń i zabaw.
ZALECANE ĆWICZENIA 1) odwzorowywanie układów przestrzennych figur i brył geometrycznych (klocki, mozaiki); 2) odnajdywanie takich samych przedmiotów, obrazków i różnych ich układów wśród innych podobnych, lecz nie takich samych; 3) odnajdywanie różnic pomiędzy obrazkami, przedmiotami i ich układami; 4) zapamiętywanie obrazków lub przedmiotów obserwowanych przez określony czas; 5) graficzne odwzorowywanie kształtów geometrycznych symetrycznych, asymetrycznych, linearnych (szlaczki); 6) rozpoznawanie obrazków, których położenie zostało określone słownie; 7) układanie obrazków z części wg wzoru i w oparciu o zapamiętany wzór; 8) uzupełnianie brakujących elementów w rysunkach, obrazkach; 9) odtworzenie z pamięci eksponowanych przedmiotów i wskazanie po krótkiej przerwie miejsca, na którym leżały; 10) dobieranie jednakowych par figur; 11) scalanie figur no. prostokąta, kwadratu, koła z części; 12) wypełnianie konturów większych figur mniejszymi; 13) uzupełnianie niepełnych konturów figur; 14) odtworzenie prostych układanek przestrzennych wg modelu; 15) różnicowanie figur geometrycznych płaskich i przestrzennych; 16) różnicowanie figur o podobnych kształtach; 17) dobieranie liter wielkich do małych; 18) dobieranie liter drukowanych do pisanych; 19) wykonywanie plansz i albumów ilustrujących litery; 20) wyszukiwanie takich samych sylab i ich segregowanie; 21) segregowanie wyrazów takich samych; 22) segregowanie wyrazów o takiej samej liczbie liter; 23) segregowanie wyrazów z określoną spółgłoską; 24) wyodrębnianie liter w wyrazach , podkreślanie; 25) różnicowanie liter najczęściej mylonych( n-u, b-p, b-d); 26) tworzenie wyrazów rozpoczynających się literami najczęściej mylonymi: n, u, b, p, d; 27) dobieranie wyrazów tak, by każdy następny różnił się od poprzedniego tylko jedną literą; np. noc- nos-kos- koc- kod- jod- jad; 28) tworzenie wyrazów rozpoczynających się taką samą sylabą; 29) uzupełnianie brakujących liter, sylab w wyrazach; 30) uzupełnianie zdań z lukami przez wyszukiwanie wyrazów z rozsypanki wyrazowej lub tworzenie własnych; 31) układanie zdań pojedyńczych, rozwiniętych, oznajmujących, pytających przy pomocy ilustracji i rozsypanek wyrazowych; 32) podział zdań na wyrazy przez pocięcie i ponowne ułożenia; 33) dobieranie zdania do obrazka; 34) uzupełnianie zdań obrazkami, wyrazami; 35) tworzenie krótkich tekstów składających się z dwóch, trzech zdań z rozsypanki wyrazowej jako odtworzenie tekstu słyszanego, opisu ilustracji, odczytanie ułożonego tekstu.
Bibliografia: 1. M.Bogdanowicz, Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, WsiP, W-wa, 1985r. 2. T. Danielewicz, A.Koźmińska, J.Magnuska, Pomoce terapeutyczne dla dzieci nerwicowych i dyslektycznych, PTHP, W-wa, 1974r. 3. G.Demelowa, Minimum logopedyczne dla nauczycieli przedszkola, WsiP, W-wa, 1979r. 4. T.Gąsowska, Z.Stepowska, Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu, WsiP, W-wa, 1978r. 5. E.Schopler, M.Lansing, L.Waters, Ćwiczenia edukacyjne dla dzieci autystycznych, SPOA, Gdańsk, 1983r.
mgr Genowefa Grzeszczuk Logopeda dyplomowany Szkoła Podstawowa nr 8 w Oławie |